Мал ұрлығының алдын алу

Ai-news.kz. Қазақстан Республикасының 2019 жылғы 27 желтоқсандағы №292 –VI Заңымен ҚР ҚК - нің "мал ұрлығы" 188-1-бабы-мал ұрлығынан қатардағы ұрлықты шектейтін норма енгізілді.

Мал ұрлығы үшін жаза күшейтілді, сондықтан үш мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салынады, сонымен қатар түзету жұмыстары түріндегі басқа да жазалар, бас бостандығын шектеу және мүлкі тәркіленіп, бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыру қарастырылған.

Адамдар тобы алдын ала сөз байласу арқылы жасаған және ірі мөлшерде мал ұрлығы мүлкі тәркіленіп, үш жылдан жеті жылға дейін бас бостандығынан айыруға жазаланады (ҚР ҚК 188-1-бабының 1,2-тармағының 2-бөлігі).Тұрғын үй-жайдың, кәсіпорынның, ұйымның, мекеменің, мал ауласының, қаламның немесе өзге де қойманың аулаға кіруімен бірнеше рет жасалған мал ұрлығы мүлкі тәркіленіп, бес жылдан он жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады. (ҚР ҚК 188-1-бабының 1,2-тармағының 3-бөлігі).

Қылмыстық топ жасаған мал ұрлығы аса ірі мөлшерде мүлкі тәркіленіп, жеті жылдан он екі жылға дейінгі мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады. (ҚР ҚК 188-1-бабының 1,2-тармағының 4-бөлігі).Сатып алушылар ҚР ҚК – нің 196-бабына сәйкес "Қылмыстық жолмен көрінеу өндірілген мүлікті сатып алу немесе өткізу" бір жүз алпыс айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұлмен (бұл бүгінгі күні АЕК 3063 теңге-490 080 теңге) не түзеу жұмыстарымен, қоғамдық жұмыстарға 160 сағатқа дейінгі мерзімге тартумен не мерзімге тыйым салумен жазаланады қырық күнге дейін.

Егер қылмыс бірнеше рет жасалған жағдайда, 200 айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл түрінде не түзеу жұмыстарымен не 200 сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тарту арқылы не 50 тәулікке дейінгі мерзімге қамауға алу арқылы жаза тағайындалады.

Егер қылмысты адамдар тобы алдын ала сөз байласу арқылы жасаса, онда төрт мың айлық есептік көрсеткішке дейінгі мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына не бір мың сағатқа дейінгі мерзімге қоғамдық жұмыстарға тартуға не төрт жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не мүлкі тәркіленіп, сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады немесе онсыз.

Осы баптың бірінші, екінші немесе үшінші бөліктерінде көзделген, қылмыстық топ немесе адам өзінің қызметтік жағдайын пайдалана отырып жасаған іс-әрекеттер, –бас бостандығын бес жылға дейінгі мерзімге шектеуге не мүлкі тәркіленіп немесе онсыз, белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу құқығынан үш жылға дейінгі мерзімге айыра отырып немесе онсыз сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.